Bộ Ngoại giao Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan) tuyên bố: Chính phủ Cộng hòa Honduras và Chính phủ Cộng hòa nhân dân Trung Hoa (Trung Quốc) đã tiến hành đàm phán để thiết lập quan hệ ngoại giao, sau khi việc trao đổi giữa Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan) và Honduras không có hiệu quả, Đài Loan quyết định chấm dứt quan hệ ngoại giao với Cộng hòa Honduras từ ngày 26/3/2023, dừng toàn bộ các chương trình hợp tác song phương, triệu hồi cán bộ Đại sứ quán và Tổng lãnh sự quán tại San Pedro Sula, đoàn cán bộ kỹ thuật và đoàn cán bộ điện lực, v.v... về nước, đồng thời yêu cầu Honduras đóng cửa Đại sứ quán của nước này tại Đài Loan.
Quan hệ song phương Đài Loan-Honduras đã từng ổn định trong giai đoạn đầu nhiệm kỳ của Tổng thống Xiomara Castro. Tuy nhiên, Trung Quốc vẫn không ngừng dùng lợi ích để lôi kéo Honduras. Chính phủ Tổng thống Xiomara Castro yêu cầu Đài Loan viện trợ kinh tế với con số khổng lồ, lên đến hàng tỷ USD, đồng thời so sánh giá trị các dự án viện trợ do Đài Loan và Trung Quốc cung cấp. Xuất phát từ tình hữu nghị truyền thống, mặc dù Đài Loan đã đề xuất phương án hỗ trợ tốt nhất trong khả năng của mình nhưng phía Honduras vẫn cố ý đưa ra các đòi hỏi, thậm chí công khai tung tin sai sự thật, gây tổn hại cho Đài Loan.
Trong những năm qua, Đài Loan đã thúc đẩy các chương trình hợp tác ở Honduras để hỗ trợ sự phát triển tổng thể quốc gia và mang lại lợi ích cho người dân nước này, bao gồm các lĩnh vực như y tế, giáo dục, dạy nghề, năng lượng, xây dựng cơ sở hạ tầng, kinh tế-thương mại, trao quyền cho phụ nữ, v.v... Khi Honduras gặp bão lụt, Đài Loan đều lập tức cứu trợ và hỗ trợ tái thiết, đoàn kỹ thuật Đài Loan cũng đã thực hiện nhiều dự án nông-ngư nghiệp và y tế ở Honduras trong suốt những năm qua. Ngoài ra, Đài Loan còn thành lập đoàn cán bộ điện lực ở Honduras để cung cấp tư vấn và hỗ trợ về kỹ thuật điện. Việc Chính phủ Honduras quên đi sự giúp đỡ và tình hữu nghị lâu năm của Đài Loan là điều rất đau lòng và đáng tiếc.
Bộ Ngoại giao cũng cảnh báo Chính quyền Bắc Kinh rằng việc Trung Quốc nhiều lần dụ dỗ các nước bang giao của Đài Loan bằng những lời hứa hão để chèn ép, thu hẹp không gian quốc tế của Đài Loan chỉ làm đẩy nhanh rạn nứt trong quan hệ giữa hai bờ eo biển. Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan) là một quốc gia độc lập, có chủ quyền. Trung Hoa Dân Quốc (Đài Loan) và nước Cộng hòa nhân dân Trung Hoa (Trung Quốc) không trực thuộc lẫn nhau. Đây là sự thật và cũng là hiện trạng hai bờ eo biển. Đài Loan sẽ không khuất phục trước áp lực và sự ép buộc của chính quyền độc tài Trung Quốc, mà sẽ kiên định gìn giữ các giá trị dân chủ, tự do, tích cực hợp tác với các nước bang giao và các nước có quan điểm tương đồng để cùng duy trì hòa bình, ổn định khu vực, đồng thời đảm bảo vị thế của Đài Loan trên trường quốc tế.
Cùng ngày, Tổng thống Thái Anh Văn đã có bài phát biểu về việc chấm dứt quan hệ ngoại giao với Honduras. Nội dung chính bài phát biểu của Tổng thống như sau:
Tôi rất tiếc, ngày hôm nay chúng ta đã chấm dứt quan hệ ngoại giao với Honduras.
Từ lâu nay, chúng ta theo đuổi lý tưởng hỗ trợ các nước bang giao phát triển thực chất trong khả năng tốt nhất của mình. Chúng ta không tham gia chạy đua ngoại giao tiền bạc một cách vô nghĩa với Trung Quốc.
Trong những năm qua, Trung Quốc đã liên tục dùng mọi cách thức để chèn ép Đài Loan trên trường quốc tế, leo thang quấy rối quân sự đối với Đài Loan, tác động đến hòa bình, ổn định khu vực.
Tuy nhiên, những chèn ép và đe dọa này không thể ngăn cản ý chí của người dân Đài Loan trong việc gìn giữ dân chủ, tự do và bước ra thế giới.
Chúng ta sẽ tiếp tục sát cánh cùng các nước bang giao và các đối tác có quan điểm tương đồng, cùng nỗ lực vì một thế giới tốt đẹp hơn.
Cũng trong ngày 26/3, Hội đồng An ninh Quốc gia Mỹ và Văn phòng Đài Bắc của Hiệp hội Mỹ tại Đài Loan (AIT/T) đều ra tuyên bố về việc Đài Loan chấm dứt quan hệ ngoại giao với Honduras. Tuyên bố nêu rõ có quá nhiều ví dụ chứng minh rằng những lời hứa hẹn của Trung Quốc để đổi lấy các nước bang giao của Đài Loan đều không được thực hiện. Mỹ sẽ tiếp tục tăng cường và mở rộng trao đổi, tương tác với Đài Loan. Đài Loan là đối tác dân chủ đáng tin cậy và có quan điểm tương đồng với Mỹ, quan hệ đối tác với Đài Loan mang lại lợi ích rõ rệt và bền vững cho các quốc gia trên thế giới. Mỹ ủng hộ mạnh mẽ tất cả các nước mở rộng trao đổi với Đài Loan, đồng thời tiếp tục thực hiện quản trị tốt, minh bạch và pháp quyền.